Είδαμε την παράσταση Έντα Γκάμπλερ του Δ. Γεωργαλά στο Bios
Γράφει η Αθηνά Κακλαμάνη
Ο Δημήτρης Γεωργαλάς είναι ένας σπουδαίος σκηνοθέτης. Οι παραστάσεις του έχουν μια μοναδική ταυτότητα, που συνίσταται στο πάντρεμα του μεγαλειώδους με το καθημερινό, αφού επιλέγει να καταπιάνεται με έργα του διεθνούς ρεπερτορίου και τεράστια μεγέθη της δραματουργίας, κατεβάζοντάς τα από τον ουρανό στη γη και καθιστώντας τα προσιτά στο θεατή, σαν μια βιωμένη, πλέον, πραγματικότητα. Μετά, λοιπόν, την πολύ πετυχημένη Μήδειά του, που παρακολουθήσαμε στο Μπάγκειον, ανεβάζει αυτή τη φορά στο Bios την παράσταση "Έντα Γκάμπλερ" του Ερρίκου Ίψεν. Καταφέρνει, δε, να δώσει σε αυτό το αριστούργημα της σκανδιναβικής παράδοσης έναν περισσότερο pop χαρακτήρα.
Η Έντα Γκάμπλερ είναι μια ξεπεσμένη αριστοκράτισσα, μεγαλωμένη σε συντηρητικό περιβάλλον από τον στρατηγό πατέρα της. Δεν έχει ιδιαίτερη μόρφωση και το ιδεώδες της είναι το αισθητικό πεδίο. Για να τηρήσει τον κοινωνικό κανόνα παντρεύεται καθηγητή πανεπιστημίου, τον οποίο κατά βάθος βαριέται. Είναι αυτοκαταστροφική, επηρμένη, σκοτεινή και μυστηριώδης μα πάνω από όλα δειλή και εύκολα χειραγωγήσιμη. Άξονας περιστροφής του έργου είναι ο εγκλωβισμός των προσώπων σε μια συνθήκη ενώ έχει απόηχο καθαρά μοραλιστικό και κοινωνικό. Η ίδια η ηρωίδα, δε, που δεν μπορεί καν να καθορίσει τη δική της μοίρα κάνει τα πάντα προκειμένου να καθορίσει τις ζωές των γύρω της, χωρίς να λογαριάζει τις συνέπειες ή τα συναισθήματά τους. Αέρινη, σκληρή, απόλυτη, εμμονική και κτητικά ερωτευμένη με τον ακαδημαικό ανταγωνιστή του συζύγου της, οδηγείται τελικά στην αυτοκαταστροφή της, η οποία είναι και η μόνη πράξη θάρρους που έχει διατελέσει στη ζωή της. Η Έντα Γκάμπλερ, άλλωστε, είναι και το έργο που ο Ίψεν έχει αποτυπώσει καλύτερα το σχήμα του εξουσιαστικού ερωτικού του τριγώνου, αφήνοντας πίσω του και τις περισσότερες σημειώσεις για την ηρωίδα του και μαρτυρώντας την αδυναμία του γι’ αυτήν! Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο, που ο Ίψεν θεωρείται ένας από τους πρώτους φεμινιστές συγγραφείς. Η ευαισθησία του αυτή, δε, έκδηλη στο Κουκλόσπιτό του, φαίνεται και στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει την ηρωίδα του, μια γυναίκα –τρόπαιο, που ασφυκτιεί και τελικά παραγκωνίζεται και περιφρονείται, πάντα υπό την κηδεμονία κάποιου άνδρα.
Όλα τα παραπάνω έχουν καταστήσει την Έντα Γκάμπλερ ένα πραγματικό φετίχ για κάθε ηθοποιό. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύεται στο έπακρον η Τζούλη Σούμα, η οποία ερμηνεύει την ηρωίδα με τρόπο ερωτεύσιμο και νευραλγικό. Ένα πραγματικό ξωτικό επί σκηνής σε καθηλώνει ακόμα και σε σκηνές συμπληρωματικές για εκείνη. Παράλληλα, ως προς τη σκηνοθεσία αυτή υπογραμμίζει τον εθισμό της Γκάμπλερ στο έλεγχο της ζωής των άλλων, την αυτοκαταστροφή και την δυστυχία που αυτή σπέρνει στο δρόμο της. Ο ήχος, δε, από το χαλασμένο πικάπ, σαν από δίσκο που κολλάει και επαναλαμβάνεται, κάνει την ιστορία του Ίψεν να αποκτά έναν επαναληπτικό χαρακτήρα, κάνοντας τη σκηνή του Bios έναν ακόμα κύκλο της Κόλασης, στον οποίο οι ήρωες παραμένουν εγκλωβισμένοι. Ως εκ τούτου, ο Νορβηγός συγγραφέας αποκτά υπόσταση μέσα από ένα συνολικά άρτιο αποτέλεσμα και ειδικότερα μέσα από την Τζούλη Σούμα, η οποία φαίνεται να είναι πλασμένη από τη στόφα εκείνων τον ηθοποιών, που ότι έχουν να πουν, όλο το πάθος, όλη η ενέργεια συγκεντρώνεται στα μάτια, μάτια αποστράπτοντα, φτιαγμένα από τη νύχτα της ιψενικής ηρωίδας.
BIOS (Πειραιώς 84, 210 3425335)
Μετάφραση-Διασκευή-Σκηνοθεσία: Δημήτρης Γεωργαλάς
Κοστούμια: Δημήτρης Ντάσιος
Σκηνικό-Φωτισμοί: Βασίλης Αποστολάτος
Επιμέλεια δραματουργικής κίνησης: Φαίδρα Σούτου
Βοηθός σκηνοθέτη: Αλέξανδρος Μαράκης – Μπούρκας
Μουσική παράστασης: DNA (Αλέξανδρος Χρηστάρας, Μιχάλης Νιβολιανίτης)
Φωτογραφίες παράστασης: Αγγελική Κοκκοβέ
Φωτογραφίες promo: Αριάδνη Παπαπαναγιώτου
Make-up artist: Ξένια Κουκά
Hair stylist: Ελεάνα Ντίνου
Επικοινωνία: Τζίνα Φουντουλάκη
Ερμηνευτές
Έντα Γκάμπλερ: Τζούλη Σούμα
Γιόργκεν Τέσμαν: Δημήτρης Γεωργαλάς
Τέα Έλβστετ: Μαργαρίτα Βαρλάμου
Έιλερτ Λέβμποργκ: Βαγγέλης Παπαδάκης
Τζούλια Τέσμαν: Λένα Φραγκούλη
Δικαστής Μπρακ: Νίκος Δερτιλής
Παραστάσεις: Πέμπτη-Σάββατο, 9 μ.μ. | Κυριακή, 8 μ.μ.
Εισιτήρια: 16, 12, 5 ευρώ