Συνέντευξη της Αιμιλίας Κεφαλά, ηθοποιού της παράστασης «Δεσμοί. Ιστορίες Ανοίκειας Καθημερινότητας» στο θέατρο Φούρνος.

Επιμέλεια: Έλλη Διακογιάννη

Τα κείμενα της Samantha Schweblin έχουν μια πολύ ιδιαίτερη δυναμική. Ποιο πιστεύεις πως είναι το νόημα που θέλουν να περάσουν;

H Samantha Schweblin γράφει σαν να κάνει ελεύθερη πτώση στο κενό δίχως εξοπλισμό. Πολλοί θα πουν ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο και ότι η κατάληξη είναι μονόδρομος. Εκείνη, ωστόσο, έχει εφεύρει τον τρόπο να ίπταται, εκπλήσσοντας πάσα ύπαρξη καθορισμένη από αυτό που αποκαλούμε «πραγματικότητα». Αυτό που βαθιά επιθυμεί είναι να κουνήσει την καθημερινότητα, σαν να είναι γυάλινη διακοσμητική χιονόμπαλα, ανατρέποντας έτσι την όψη της. Αυτό που φαίνεται, δεν είναι, και αυτό που είναι, όταν φανεί, σπάει κόκαλα.

Πώς βίωσες τη συμμετοχή σου στη παράσταση;

Η παράσταση ήρθε στη ζωή μου εντελώς απρόσμενα και ομολογώ πως οι πρόβες έδωσαν νέο νόημα στα απογεύματά μου. Σε έναν κόσμο που αυτή τη στιγμή στέκει ιδιαίτερα πληγωμένος, ικανός να μας πληγώσει και εμάς τους ίδιους μέσα σε λίγα μόλις δευτερόλεπτα, το να ανεβαίνεις πάνω στη σκηνή και να λες μια ιστορία, είναι για εμένα το ομορφότερο και το πολυτιμότερο πράγμα. Με τους συναδέλφους μου βουτήξαμε χωρίς δεύτερες σκέψεις, περάσαμε στιγμές που ούτε αναπαράγονται ούτε περιγράφονται, αγωνιστήκαμε -και δη σε μια εποχή τρομακτικά δύσκολη για τους καλλιτέχνες- και συμπυκνώσαμε τις ενέργειές μας σε μια κοινή ενέργεια, ακουμπώντας τις προσεκτικά πάνω στη σκηνή.

Ποια είναι η αγαπημένη σου απ’ τις παρουσιαζόμενες ιστορίες;

Όλες οι ιστορίες της Schweblin έχουν μια ξεχωριστή γοητεία. Ομολογώ ωστόσο πως ιδιαίτερη αδυναμία έχω στην ιστορία του Ίρμαν. Μια ιστορία που συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο, που διαρκεί όσο μια στάση σε ένα καφέ – μπαρ – εστιατόριο, σε κάποιο ύψος της Εθνικής Οδού, κάποιο ξημέρωμα. Τα γεγονότα σε αυτήν την ιστορία συμβαίνουν στο εδώ και στο τώρα, δεν είναι τίποτα προαποφασισμένο. Ο ένας προκαλεί, θέλοντας και μη, την εξέλιξη του χαρακτήρα του άλλου. Και τη στιγμή που θεωρείς ότι τα πράγματα έχουν φτάσει στο μη περαιτέρω, ότι μπορείς όντας ρατσιστής να εκμηδενίσεις την ύπαρξή του απέναντί σου, και να οδηγήσεις αλώβητος μακριά, σου τίθεται το ερώτημα: αν κρατούσες στα χέρια σου τις αναμνήσεις του «ισοπεδωμένου» απέναντί σου, ένα κουτί με φωτογραφίες, θα το άνοιγες για να ρίξεις μια κλεφτή ματιά, για να προσπαθήσεις να διακρίνεις ποιος ήταν ή και είναι όταν δε στέκεται απέναντι από εσένα; Ή θα το πετούσες από το παράθυρο; Είμαστε η όψη μας; Ή το παρελθόν μας; Υπάρχω αν μου κλέψεις τις αναμνήσεις μου;

Πόσο κοντά στον δικό μας κόσμο πιστεύεις πως είναι ο κόσμος της συγγραφέως;

Ο κόσμος της Schweblin είναι ένας παράδρομος του δικού μας κόσμου. Μερικοί προτιμούν την κεντρική οδό, αλλά ίσως κάποια στιγμή, αν χαθεί το σήμα στους Χάρτες, να βρεθούν άθελά τους στον παράδρομο. Παράδρομος, δρόμος κι αυτός, λίγο πιο ταραχώδης. Η Schweblin, με χειρουργική ακρίβεια και με τις ευστοχότερες αναλογίες, αφηγείται ακριβώς τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Η ανεπίστρεπτη εμπλοκή μας σε καταστάσεις ασφυκτικές, η επαναστατημένη εφηβεία, η διαφορετικότητα, ο έρωτας και η εγκατάλειψη, η έκθεση και η τέχνη για την τέχνη, για την τέχνη ώ τέχνη. Είναι δίπλα μας. Είμαστε εμείς.

Πώς προσέγγισες τον ρόλο σου;

Οι ρόλοι που καλούμαι να φέρω στη σκηνή είναι διάφοροι και εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους. Σε κάθε περίπτωση, κινήθηκα με βάση την αλήθεια και την ειλικρίνεια, ούσα όσο το δυνατόν πιο ανοιχτή να δοκιμάσω και το πιο ακραίο σκηνικό. Κυριολεξία, χιούμορ, ανοιχτά μάτια και αυτιά.

Ποια συναισθήματα πιστεύεις πως νιώθει το κοινό έπειτα από τη θέαση των ιστοριών αυτών;

Πιστεύω πως το κοινό, ανοίγοντας η πόρτα, αισθάνεται σαν να πίνει την πρώτη γουλιά καφέ το πρωί, μετά από ένα ατέλειωτο νυχτερινό όνειρο. Εικάζω πως τους διακατέχει μια παράξενη λύτρωση, πως τα κομμάτια του παζλ ενώθηκαν όλα μεταξύ τους, και τελικά, ναι, υπάρχει μια εικόνα που σχηματίζεται. Πως τα πράγματα έχουν νόημα, ακόμη κι αν το νόημα είναι αυτό που τους δίνουμε εμείς.

Τι αποκόμισες ως ηθοποιός από τη συμμετοχή σου στη συγκεκριμένη παράσταση;

Πέραν του καλλιτεχνικού αποτελέσματος και της διαδικασίας, που αναμφίβολα είναι κεκτημένα, μέσα από αυτήν την παράσταση γνώρισα υπέροχους ανθρώπους, και νομίζω πως αυτό είναι το πιο σημαντικό από όλα. Οι συνάδελφοί μου όταν πέσεις σε σηκώνουν, όταν πονάς κουβαλάνε εκείνοι, όταν κλαις σε πάνε για ποτό, όταν δυσκολεύεσαι εφευρίσκουν αυτοσχεδιασμούς, όταν δεν είναι εκεί, είναι πάντα εκεί. Και αυτό με έκανε και εμένα καλύτερη. Καλύτερη ως άνθρωπο και ελπίζω και καλύτερη ηθοποιό.

«Δεσμοί. Ιστορίες Ανοίκειας Καθημερινότητας.» Ποιος είναι ο δικός σου δεσμός με το ανοίκειο;

Το ανοίκειο έχει για εμένα μια άγρια γοητεία, όσο τίποτε άλλο στον κόσμο. Αγαπώ τα πράγματα όταν κουνιούνται, όταν, νομίζοντας κάτι για δεδομένο, με μια μετατόπιση στο χώρο είναι απλησίαστο, όταν σε ένα οικογενειακό δείπνο κάποιος τραβάει το τραπεζομάντηλο, αγαπώ τα «αυτό δεν πίστευα ποτέ ότι μπορούσε να συμβεί» και «τι λες τώρα». Αγαπώ την ευγενική καλοσύνη των ξένων. Και νομίζω ότι αν κάτι με κρατάει ζωντανή είναι η τάση μου να τραβάω τη γη κάτω από τα πόδια μου, να βγαίνω εκτός ισορροπίας, να προσπαθώ με τον πιο παράδοξο, ατυχή, αυθόρμητο τρόπο, να αλλάξω τον ρου της ιστορίας. Και όπως έλεγε και ένας δάσκαλός μας στη σχολή: «Αν ποτέ νιώσετε πάνω στη σκηνή ότι πάτε να κάνετε τα ίδια και τα ίδια, αυτά που είναι οικεία σε εσάς, κάντε μια κωλοτούμπα». Ζήτω οι κωλοτούμπες.

***

Βιογραφικό:

Η Αιμιλία Κεφαλά γεννήθηκε το 1994 στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών (2021) και του Παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ (2022).
Έχει δουλέψει ως ηθοποιός, μεταξύ άλλων, στις παραστάσεις: Ο Μπαλ στον αέρα (2022-2023) σε σκηνοθεσία Σ. Πάσχου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Οι μεθυσμένο (2022) σε σκηνοθεσία Ε. Τσίχλη στο σκηνικό πεδίο Κάμιρος, Η χρόνια με τα 13 φεγγάρια (2021), σε σκηνοθεσία Κ. Γιαννοπούλου στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.
Το 2022 έγραψε και σκηνοθέτησε την παράσταση Τις νύχτες να με φωνάζεις Πωλ, η οποία ανέβηκε στο Θέατρο Βαφείο, στα πλαίσια του φεστιβάλ «Ανθρώπων στιγμές». Αγαπά τις γάτες, τα λάθη, τους ημιωρόφους, και τα ανοιχτά παραθυρόφυλλα.