1. Ως ιδρυτικό μέλος των Encardia, τι ήταν αυτό που σε ενέπνευσε να δημιουργήσεις αυτό το ιδιαίτερο μουσικό σχήμα;

Κώστας Κωνσταντάτος: Η πολυετής σχέση μου με την περιοχή της Καλαβρίας, με την ιδιότητα του ζωγράφου λατρευτικών εικόνων (αγιογράφος), με έφερε πολύ κοντά με τους ανθρώπους, τα έθιμα, τις παραδόσεις και τη μουσική τους. Έτσι αγάπησα τον τόπο, τη διάλεκτο των Ελληνοφώνων που αγωνίζεται να επιβιώσει, ένοιωσα κομμάτι κι εγώ του τόπου. Κάτι σαν δεύτερη πατρίδα μου ας πούμε... Αυτή η αγάπη οδήγησε στην ιδέα της μουσικής ομάδας, ιδέα που άστραψε σε μια στιγμή κατά τη διάρκεια της εξαίρετης ιστορικής ραδιοφωνικής εκπομπής της Μαριάννας Κορομηλά, στο πρώτο πρόγραμμα του ελληνικού ραδιοφώνου, που βρισκόμουν σαν καλεσμένος.

2. Ποια ήταν η πιο καθοριστική στιγμή στην πορεία των Encardia μέχρι σήμερα;

Κώστας Κωνσταντάτος: Πολλές καθοριστικές στιγμές, άλλες εμπνευστικές, άλλες ανατρεπτικές! Σίγουρα όμως η δημιουργία της ταινίας-ντοκιμαντέρ με τον τίτλο «encardia η πέτρα που χορεύει» (2012) σε σκηνοθεσία Άγγελου Κοβότσου και παραγωγή Γιώργου Πουλίδη που γέννησε και την ιδέα, ήταν μια καθοριστική στιγμή.

3. Πώς εξελίχθηκε ο ήχος και το ύφος του σχήματος μέσα στα χρόνια; Έχεις νιώσει την ανάγκη να “ανανεώσεις” τον χαρακτήρα του σχήματος;

Κώστας Κωνσταντάτος: Οι encardia δεν αντέγραψαν τη μουσική των Ελληνοφώνων. Στην αρχή τη μελέτησαν, την έπαιξαν μαζί με τους ντόπιους (πράγμα που συνεχίζεται μέχρι σήμερα σε κάθε ταξίδι μας), στη συνέχεια και σχεδόν από τα πρώτα βήματα διασκεύασαν αρκετά τραγούδια με το δικό τους τρόπο. Έπειτα όλο αυτό άρχισε να λειτουργεί σαν έμπνευση και να δημιουργούν δικά τους τραγούδια σε στίχο και μουσική και η ανανέωση συντελείται βήμα βήμα χωρίς όμως αυτό να γίνεται άμεσα αντιληπτό. Αν μας μελετήσει κάποιος θα δει ότι encardia είναι κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που λέμε «Μουσική της Κάτω Ιταλίας». Η σονάτα του Σεληνόφωτος π.χ. είναι ένα πολύ ζωντανό παράδειγμα για την εξέλιξη και την πορεία μας, ακόμα και την κοινή αισθητική μας που μας επιφυλάσσει ακόμα πολλές εκπλήξεις.

4. Ποια είναι η σχέση σου με τον Νότο της Ιταλίας και πώς αυτή η πολιτισμική σύνδεση σε επηρεάζει προσωπικά και καλλιτεχνικά;

Κώστας Κωνσταντάτος: Μετά από τόσα χρόνια και ταξίδια, (πάνω από πενήντα ίσως...) πάντα έχω το αίσθημα της «επιστροφής» όταν πηγαίνω εκεί. Κάτι σαν δεύτερη πατρίδα μου. Σχέση βαθιά, που ζυμώνεται με τους ανθρώπους και τον πολιτισμό τους. Το αποτέλεσμα είναι πάντα «το βίωμα» που μοιραζόμαστε είτε όλοι μαζί ως encardia, είτε με το κοινό μας, με τρόπο φυσικό και απλό. Αυτό το μοίρασμα είναι που οδηγείται αναπόφευκτα σε καλλιτεχνική αποτύπωση...

5. Σε μια εποχή που η μουσική κατανάλωση γίνεται κυρίως ψηφιακά, πώς διατηρείτε την “χειροποίητη” ποιότητα και την αυθεντικότητα των Encardia;

Βαγγέλης Παπαγεωργίου: Τα πεδία έμπνευσης των encardia, είχαν πάντα το στοιχείο του «χειροποίητου», άνθρωποι του μόχθου που ζούσαν από τα χέρια τους και η τέχνη τους πάντα μοναδική και αυθεντική. Σε χώματα με μεγάλη ιστορία να μας ενώνει και να γράφεται με καινούργια λόγια και σήμερα.

Οι νέες τεχνολογίες, η ψηφιοποίηση και οι αλγόριθμοι υπηρετούν το μέσον και όχι την ουσία. Όταν γνωρίζεις αυτό που θέλεις να πεις και γατί, έχεις την πιθανότητα, άσχετα από τα μέσα, να μεταδώσεις την αλήθεια σου αυθεντική.

6. Πώς γεννήθηκε η ιδέα να "συναντηθεί" η μουσική των Encardia με τη "Σονάτα του Σεληνόφωτος" του Γιάννη Ρίτσου; Τι σας συγκίνησε ή σας προκάλεσε στο συγκεκριμένο έργο;

Μιχάλης Κονταξάκης: Το ποίημα μίλησε στην ψυχή μου με έναν διαφορετικό τρόπο κατά την περίοδο του εγκλεισμού, το 2020, όταν όλοι μας λίγο πολύ θα μπορούσαμε να ταυτιστούμε έστω και λίγο με τη γυναίκα με τα μαύρα. Ίσως η φράση “άφησέ με να ‘ρθω μαζί σου” που έρχεται ξανά και ξανά στο ποίημα, κάθε φορά και με διαφορετική απόχρωση, με έκανε να πιστέψω ότι μια δική μας μουσική θα μπορούσε να συνομιλήσει με το λόγο του Ρίτσου, να γίνει ένας καμβάς πάνω στον οποίο θα μπορούσαν να αποτυπωθούν τα νοήματα, τα ερωτήματα, τα συναισθήματα.

7. Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στη σκηνική απόδοση ενός τόσο εσωστρεφούς και ποιητικού κειμένου μέσα από τον ήχο και τον ρυθμό των Encardia;

Κώστας Κωνσταντάτος: Νομίζω η αναζήτηση του τρόπου για να διατηρηθεί απόλυτα ο μουσικός χαρακτήρας του έργου που συνέθεσε ο Μιχάλης Κονταξάκης και ταυτόχρονα να κρατηθεί αναλλοίωτη η δύναμη και ο χαρακτήρας του κειμένου του Γιάννη Ρίτσου μέσα από τον λόγο και την υποκριτική της εξαίρετης Άννας Θεοδωρίδου. Και τα δυο μαζί να παντρευτούν από έρωτα και να ζήσουν για πάντα στο σπίτι των encardia...

Αποφασίσαμε ακόμα να μην χρησιμοποιήσουμε καθόλου σκηνικά αλλά να αφήσουμε τον Αλέξανδρο Πολιτάκη να γεμίσει με φως την παράσταση εμπνευσμένος κι αυτός από ένα «αμείλικτο φεγγαρόφωτο».

8. Τι ακριβώς θα δούμε και θα ακούσουμε στη μουσική παράσταση “Η Σονάτα του Σεληνόφωτος”; Πώς συνδέεται το έργο του Ρίτσου με τον κόσμο των Encardia;

Βαγγέλης Παπαγεωργίου
Θα ακούσουμε καταρχάς τη μοναδικής αισθητικής και πολύ ενδιαφέρουσα μελοποίηση του Μιχάλη Κονταξάκη του μνημειώδους έργου του Γιάννη Ρίτσου. Δεκαπέντε μουσικές ενότητες με έντονη δραματουργία, λειτουργικές μουσικές
επεξεργασίες, να μιλούν στη γλώσσα των encardia, να καθρεφτίζουν τον καθένα μας σαν να συνθέσαμε όλοι μαζί, υπηρετώντας πάντα το έργο πίστα. Πέντε μουσικοί επί σκηνής, μια ηθοποιός και το έργο να ζωντανεύει σκηνικά. Στην ποιητική, στην κοινωνική ευαισθησία και στα χρώματα, θα ψάξεις πρώτα για το πώς μπορεί να συνδέεται ένα τέτοιο έργο με εμάς.

9. Πώς προσεγγίζετε τη συνύπαρξη ποίησης, θεάτρου και μουσικής στη σκηνή; Υπάρχει κάποια φιλοσοφία πίσω από αυτή τη σύμπραξη;

Μιχάλης Κονταξάκης: Υπάρχει διαχρονική ανθρώπινη επιθυμία για σύμπραξη και συνεργασία των τεχνών. Υπάρχει η πίστη ότι η συνεργασία των τεχνών δημιουργεί κάτι ανώτερο. Αυτή η πίστη που έκανε τους αρχαίους τραγικούς να συνδέσουν λόγο μουσική χορό και σκηνογραφία, που ώθησε τον Βάγκνερ στην διατύπωση της ιδέας του Gesamtkunstwerk (ολικό έργο τέχνης), που έκανε τον Γιάννη Χρήστου να εισάγει την έννοια της “μετα-μουσικής”. Έτσι κι εμείς λοιπόν, δεν πρωτοπορούμε, αλλά με τα δικά μας πολύ μικρά μεγέθη, πιστεύουμε σ’ αυτή τη συνύπαρξη.

10. Τι ελπίζετε να “πάρει μαζί του” το κοινό μετά το τέλος της παράστασης;

Μιχάλης Κονταξάκης: Η ιδιότητα του ποιητικού λόγου, να ερμηνεύεται διαφορετικά από διαφορετικούς ανθρώπους είναι ουσιαστικό μέρος της φύσης του, και νομίζω ότι αυτό είναι από τα πιο γοητευτικά στοιχεία της ποίησης. Δε θα θέλαμε λοιπόν τόσο να ερμηνεύσουμε τον Ρίτσο, αλλά περισσότερο να κινητοποιήσουμε το θεατή να ανακαλύψει τη δική του ερμηνεία. Το συγκεκριμένο ποίημα πραγματικά προσφέρεται για κάτι τέτοιο. Ο κάθε θεατής μας φιλοδοξούμε να πάρει μαζί του φεύγοντας τη δική του γυναίκα με τα μαύρα.
Βαγγέλης Παπαγεωργίου: Να πάρει τα πράγματά του και ό,τι του χρειάζεται πριν αποχωρήσει από την αίθουσα. Να μην ξεχάσει την ανθρώπινή του υπόσταση που έχει ανάγκη την αληθινή επαφή. Να δει τις εικόνες πάνω από τα λόγια, να ψάξει λόγια για όσα βλέπει και σιωπά. Αυτά να πάρει..
Κώστας Κωνσταντάτος :Μέσα σε ένα περιβάλλον μελαγχολικό, ανάμεσα σε σκονισμένα βιβλία, εγκατάλειψη, νοσταλγία για κάτι που πέρασε η δεν υπήρξε ποτέ, κυριαρχεί πάντα ένα αμείλικτο φεγγαρόφωτο. Ένα φως που απλώνεται και φωτίζει την ύπαρξή σου. Λέω να πάρουμε αυτό φεύγοντας...

Δελτίο τύπου:

Οι Encardia παρουσιάζουν:
«Η Σονάτα του Σεληνόφωτος» (Γιάννης Ρίτσος)
στο THEATRE OF THE NO

Κυριακή 5 & 12 Οκτωβρίου
Το THEATRE OF THE NO υποδέχεται τους Encardia σε μια ξεχωριστή μουσικοθεατρική απόδοση της «Σονάτας του Σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου. Η ποίηση και η μουσική ενώνονται για να δημιουργήσουν μια μοναδική εμπειρία, όπου οι στίχοι του Ρίτσου συνομιλούν με τη σύγχρονη δημιουργία του συγκροτήματος. Για δυο παραστάσεις την Κυριακή 5 και 12 Οκτωβρίου στις 20.00.
Η Σονάτα του Σεληνόφωτος (1956) αποτελεί σταθμό και αφετηρία μιας νέας εποχής στο έργο του Ρίτσου, σηματοδοτώντας μια σημαντική στιγμή για την ελληνική ποίηση. Υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια και σύνθεση του πολυβραβευμένου κιθαριστή Μιχάλη Κονταξάκη, οι Encardia καταπιάνονται συνθετικά με το ποίημα, χαρίζοντας στο κοινό μια φρέσκια και πρωτότυπη ερμηνεία.
Το έργο αναπτύσσεται σε δεκαπέντε μουσικές ενότητες, που περιλαμβάνουν πρωτότυπα τραγούδια και ιντερμέδια. Η μελοποίηση των στίχων αντλεί άλλοτε από μελωδίες και ρυθμούς του Ιταλικού Νότου και το ρεπερτόριο των Encardia, άλλοτε από τις χαρακτηριστικές μελωδικές γραμμές της «Σονάτας του Σεληνόφωτος» του Μπετόβεν, δημιουργώντας ένα νοσταλγικό, ανανεωτικό, ποιητικό και ζωντανό έργο.
Στο επίκεντρο βρίσκεται η γυναίκα δίχως όνομα, μια μυστηριώδης φιγούρα με τα μαύρα, πλαισιωμένη από ένα φεγγάρι-καταλύτη, σύμβολο αιωνιότητας. Αμετάφραστες αισθήσεις, παύσεις, σιωπηλές κραυγές, εκκωφαντικές σιωπές, ενοχές και μετέωρη αξιοπρέπεια συνθέτουν την ατμόσφαιρα του «υπάρχεις και δεν υπάρχεις».
Η παράσταση πρωτοπαρουσιάστηκε στη Μονεμβασιά το 2021, στο πλαίσιο του προγράμματος «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού, και στη συνέχεια παρουσιάστηκε στην Αθήνα (Θέατρο Όλβιο, 2023), στο ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας (2023) και στον πολυχώρο Μύρτιλλο (Άνοιξη 2025). Τον Φεβρουάριο του 2025 κυκλοφόρησε και σε καλαίσθητη έκδοση βιβλίου-CD από τις εκδόσεις εν πλω.

Info
Μουσικοί επί σκηνής (Encardia):
Βαγγέλης Παπαγεωργίου: Ακορντεόν, φυσαρμόνικα, τραγούδι
Μιχάλης Κονταξάκης: Κιθάρα, τραγούδι
Ναταλία Κωτσάνη: Τραγούδι, κρουστά
Δημήτρης Τσεκούρας / Γιώργος Ντάνης: Κοντραμπάσο (εκ περιτροπής)
Κώστας Κωνσταντάτος: Τραγούδι, μαντολίνο, κρουστά
Γυναίκα με τα μαύρα: Άννα Θεοδωρίδου

Συντελεστές:
Μουσική: Μιχάλης Κονταξάκης
Σχεδιασμός φωτισμού: Αλέξανδρος Πολιτάκης
Σκηνοθετική επιμέλεια: Παντελής Δεντάκης

Ζωγραφιά αφίσας: Δάφνη Σταθάτου (Πλατεία Χρυσαφίτισσας, Μονεμβασιά)
Φωτογραφίες: Chris Kissadjekian
Σχεδιασμός Αφίσας: Σωτηρία Μπράμου
Social Media: Nίκος Φυτάς
Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις: Ελευθερία Σακαρέλη

Ημερομηνία & Ώρα:
Κυριακή 5 & 12 Οκτωβρίου στις 20.00
Εισιτήρια: 15€
Προπώληση εισιτηρίων: www.more.com

THEATRE OF THE NO: Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 3, Αθήνα Ι 6946851001
(απέναντι από το Δημαρχείο)
Website & Social Media: TheatreoftheNO I Facebook I Instagram
Encardia: Website I Facebook I youtube