Συνέντευξη της Βίκης Αρβελάκη στο θεατρο.gr
Photo by Manolis Papadakis
Στο πρώτο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Μετανάστευσης που διοργάνωσε η ελληνική αποστολή του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, το κοινό παρακολούθησε το ντοκιμαντέρ «SOLOMOS» της Βίκυς Αρβελάκη. Η ταινία ακολουθεί τη ζωή του Σολωμού, ο οποίος από την Κύπρο βρέθηκε στην Κρήτη και πραγματεύεται την αστεγία, την εσωτερική μετακίνηση και την ελληνική πραγματικότητα.
1. Πώς ήταν η εμπειρία σας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Μετανάστευσης που διοργανώθηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα;
Υπάρχουν οι ταινίες και υπάρχουν και τα Φεστιβάλ. Δεν ταιριάζουν όλες οι ταινίες σε όλα τα Φεστιβάλ. Είναι ένα συνολικό ταίριαγμα που δεν συμβαίνει πάντα. Οι άνθρωποι πίσω από τα Φεστιβάλ και οι διοργανωτές έχουν μια ολόκληρη φιλοσοφία, το ίδιο και η ταινίες και οι δημιουργοί τους. Το Διεθνές Φεστιβάλ Μετανάστευσης είχε αυτήν την ομοιογένεια, δηλαδή η επιλογή των ταινιών στο πρόγραμμα, οι σκηνοθέτες, η ομάδα οργάνωσης, η προσέγγιση, ο συντονισμός, η ευγενική προσέγγιση, οι ουσιαστιαστικές συζητήσεις μετά το τέλος των ταινιών, οι συνθήκες προβολής, ο σεβασμός στους θεατές να μην μπεις στο ενδιάμεσο μιας προοβολής... Όλα μιλούσαν μια κοινή γλώσσα και είχαν σχέση με την μετακίνηση, κυριολεκτικά και μεταφορικά, τον επαναπροσδιορισμό και την ανάγκη να κατανοήσουμε περισσότερα από όσα συμβαίνουν στον στενό μας κύκλο. Τέτοια Φεστιβάλ, που έχουν πολύ κόπο να γίνουν, χρόνο με το χρόνο δημιουργούν μεγάλους κύκλους συνειδητότητας, απαραίτητους στην εποχή που ζούμε.
2. Μιλήστε μας για την ταινία SOLOMOS.
Ο Σολωμός είναι φίλος μου. Όχι από αυτούς που μιλάμε κάθε τόσο στο τηλέφωνο, μα από αυτούς που όταν συναντιόμαστε και μιλάμε, σκέφτομαι πράγματα που δεν τα σκέφτομαι συνήθως. Όταν μου είπε οτι θέλει τελικά να μου μιλήσει μπροστά στην κάμερα, η γνωριμία μας μετρούσε ήδη 4 χρόνια. Δεν τον ήξερα πριν από αυτό, ούτε αυτός με ήξερε. Όταν η ταινία κυκλοφόρησε, πολλοί τον αναγνώρισαν, γιατί είναι γνωστός στην πόλη. Η ταινία είχε πολλές και διαφορετικές αναγνώσεις, για να είμαι ειλικρινής πολλές περισσότερες από αυτές που θα μπορούσα να φανταστώ. Άλλοι έβλεπαν έναν άνθρωπο που στοχάζεται, άλλοι έναν άνθρωπο άστεγο, άλλοι έναν άνθρωπο που έχει κάνει λάθη, άλλοι έβλεπαν τα κενά της κοινωνίας, τις λάθος πολιτικές που οδηγούν τους ανθρώπους στο δρόμο, άλλοι είδαν αλληλεγγύη, άλλοι προβληματίστηκαν σε θέματα ελευθερίας. Τα ερωτήματα πολλές φορές έχουν μεγαλύτερη σημασία από τις απαντήσεις, και χαίρομαι που η ταινία μας έκανε να τα θέσουμε.
3. Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, η ταινία σας ήταν αυτή που συζητήθηκε περισσότερο. Γιατί πιστεύετε;
Ο Σολωμός μοιράζεται τις σκέψεις του μπροστά στην κάμερα μαζί με ένα μέρος της καθημερινότητάς του. Αυτά που ακούμε είναι τα λόγια του και αυτό που βλέπουμε είναι η εικόνα του. Μα όλοι βλέπουμε περισσότερα πράγματα, πέρα από την εικόνα, και ακούμε περισσότερα, κυρίως τα μη λεκτικά. Ο κάθε άνθρωπος περνά από πολλούς δρόμους - όπως ο Σολωμός που κυριολεκτικά τους βαδίζει καθε μέρα - πολλά αδιέξοδα, σκέψεις, προβληματισμούς, λάθη, σωστά. Σε αυτήν την υπαρξιακή διαδρομή είμαστε όλοι ταξιδιώτες, θέλουμε δε θέλουμε. Η εξωτερική μετακίνηση μπορεί να μην είναι κοινή σε όλους, μα η εσωτερική σίγουρα είναι.
4. Ποιο είναι το βασικό μήνυμα το οποίο θέλετε να επικοινωνήσετε στο κοινό μέσω της ταινίας;
Η σκέψη μας ήταν να παρουσιάσουμε τον Σολωμό, όπως τον γνωρίσαμε, να καταγράψουμε τις συζητήσεις μας και τις σκέψεις του σα να μην υπήρχε κάμερα. Όλοι μας μπορούμε να χαρακτηριζόμαστε από το επάγγελμα, την οικογενειακή μας κατάσταση, την κοινωνική μας θέση, το ίδιο και ο Σολωμός. Σκοπός ήταν να βγάλουμε όλα αυτά από την εξίσωση, όσο δύσκολο κι αν είναι, να απομονώσουμε τη σκέψη οτι ο Σολωμός αντικρύζει κάθε βράδυ τα αστέρια αντί για μια κουρτίνα κρεβατοκάμαρας και έχει υπνόσακο αντί για ξύλινο κρεβάτι. Εχουμε εκπαιδευτεί θέλουμε ταυτότητα με ονοματεπώνυμο, ιδιότητα, επάγγελμα και να συνεχίσουμε από εκεί και πέρα.Εύχομαι να ξε-εκπαιδευτούμε...
φώτο :Ανδρέας Μαρκάκης
Βιογραφικό της σκηνοθέτριας
Βίκη Αρβελάκη
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Γερμανία (1980), όπου τελείωσε το δημοτικό σχολείο. Αποφοίτησε από το λύκειο στα Χανιά και ολοκλήρωσε σπουδές βοηθού μικροβιολόγου στην Αθήνα, με το οποίο δεν ασχολήθηκε. Εργάστηκε επί 17 χρόνια στην Κρητική τηλεόραση, πίσω και μπροστά από τις κάμερες.
Μετά το 2009 επιμελήθηκε δυο σειρές ντοκιμαντέρ (των 12 επεισοδίων) με τίτλο Άγνωστη Κρήτη και Ενδέκατη Ώρα καθώς και πολλά αυτοτελή ντοκιμαντέρ . Το πρώτο ντοκιμαντέρ δικής της παραγωγής με τίτλο Στα Σκοτεινά στην Κρήτη (2016) απέσπασε υποψηφιότητα καλύτερου ντοκιμαντέρ της χρονιάς (2017) από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου. Τα ίδια χρόνια υπήρξε διαχειρίστρια προγράμματος και επικοινωνίας του Chania Film Festival (2014 - 2018).
Οι επόμενες δουλειές που υπογράφει σκηνοθετικά είναι οι ακόλουθες :
Λουλούδια που μαράθηκαν νωρίς (2018)
Σολωμός (2019)
Πρωτόγονη Φωνή (2019)