ΑΓΝΟ ΚΑΙ ΤΡΥΦΕΡΟ ΘΕΑΤΡΟ

Στην έρημο Ατακάμα, στα νιτροχώρια της Χιλής, όπου ζούν οι εργάτες εξώρυξης νιτρικών αλάτων, ένα δεκάχρονο κοριτσάκι, η Μαρία-Μαργαρίτα, ή αλλιώς Μιμή, στέλνεται από την οικογένειά της να δει ταινίες στον κινηματογράφο και μετά να τις διηγηθεί σε όλους, καθώς τα οικονομικά της οικογένειας φτάνουν μόνο για ένα εισιτήριο. ΄Ομως οι αφηγήσεις της είναι τόσο καλές που σύντομα προσελκύει και άλλο κόσμο και γίνεται η ατραξιόν του χωριού. Με αυτό το θέμα ασχολείται η «Σινε-παρμένη» που κλήθηκα να δω στο θέατρο «Αργώ» (Ελευσινών 15, Μεταξουργείο) και που βασίζεται στην νουβέλα «Η Αφηγήτρια Ταινιών» του Χιλιανού Ερνάν Ριβέρα Λετελιέρ.
Συνήθως, όταν με εντυπωσιάζει ένα έργο, με το που γυρίζω από το θέατρο, το κείμενο αρχίζει κι αποτυπώνεται στο μυαλό μου σαν από αυτόματο πιλότο, και εώς το άλλο πρωί το έχω έτοιμο. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, ακόμα και την ώρα που γράφω την παρούσα στήλη, προσπαθώ να βρω τα λόγια μου. Ο λόγος; Το συναισθήμα. Πως μεταφέρεις αυτό που προκαλεί το έργο στον εσωτερικό σου κόσμο με λέξεις;
Η αγνότητα της παράστασης με μετέφερε σε μια άλλη εποχή, όταν την δεκαετία του ’90 στο υπόγειο ενός άλλου θέατρου έπαιζε ένας από τους, κατ εμέ, πιο αξιόλογους Έλληνες ερμηνευτές, ο συγχωρεμένος ο Γιώργος Λαζάνης.
Η υπόθεση του έργου μου ήταν γνωστή από πριν, και έτσι στον δρόμο για το θέατρο απορούσα πως θα κατάφερναν να μεταφέρουν σε θεατρική μορφή τις αφηγήσεις της Μιμής. Η πρωτότυπη και ευφάνταστη σκηνοθεσία του Θανάση Χαλκιά βρήκε την λύση: Καθώς έπεφταν στον τοίχο σκήνες, παραδείγματος χάρην, από τον «Μπεν Χουρ», οι ηθοποιοί χορεύαν και στροβιλίζονταν αδιάκοπα, προκαλώντας στον καθένα μας δικές μας, προσωπικές εικόνες στο μυαλό μας, όπως ακριβώς συμβαίνει όταν κάποιος σου αφηγείται μια ταινία ή όταν διαβάζεις ένα βιβλίο. Επίσης, υπήρχαν μόνο νήξεις, ας πούμε, για τον Τσάρλι Τσάπλιν (καπέλο και μπαστούνι) όταν ακούστηκε η μουσική του «Je cherche apres Titine» από τους «Μοντέρνους Καιρούς» ή ότι η κατάλληλη προς ανηλίκους ταινία που έστειλαν την Μιμή να δει ήταν η «Τζίλντα», καθώς εκείνη την στιγμή ακούγεται η μουσική του «Put the Blame on Mame, Boy» στον ρόλο ζωής της Ρίτα ΧεΪγοουρθ, όπου το περίφημο ρίξημο του γαντιού, εκείνη την εποχή, θεωρείτο ουσιαστικά στριπτήζ.
Η Μαρία Θρασυβουλίδου, στον βασικό ρόλο της Μιμής σε νεαρή ηλικία, δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας, απευθυνομένη, όταν ξεκινάει και τελειώνει τις αφηγήσεις της (πάντοτε σε άψογα Ισπανικά), πάντα στο κοινό – καθώς δεν ξεχνάμε για ποιούς παίζουμε. Και είναι πολύ φυσιολογική να μην ξέρουν όλοι στο κοινό Ισπανικά, οπότε εκείνο το «Y vivieron siempre juntos y felizes» («Και έζησαν για πάντα μαζί και ευτυχισμένοι») μπορεί να μην ήξεραν πολλοί τι σημαίνει, όμως αυτό που μας ενδιαφέρει εδω δεν είναι η γλώσσα, αλλά το συναίσθημα που σου προκαλεί το ηχόχρωμα της.
Ο Θανάσης Χαλκιάς, που σκηνοθετεί και την παράσταση, μπορεί να είναι η πιο κωμική παρουσία στον ρόλο των 4 ή 5 (κάπου έχασα το μέτρημα) αδερφών (που είναι και αυτοί τραγικοί μέσα στην κωμικότητα τους), ενώ δεν χάνει στιγμή την σοβαρότητα του ούτε στους υπόλοιπους ρόλους (πατέρας, τοκογλύφος, αφηγητής, κουτσομπόλα γριά), υπηρετόντας την αποστολή που του ανατέθηκε ως άλλος... Buster Keaton. Η Ηλέκτρα Γιαννατά σημπληρώνει αψεγάδιαστα το τρίο. Όχι μόνο ο κύριος Χαλκιάς όμως, αλλά και οι τρεις τους παίζουν πολλαπλούς ρόλους, χώρις οστόσο να αλλάζουν κοστούμια, αλλά μόνο φωνή και στάση σώματος. Και όλα αυτά με ένα μίνιμαλ ντεκόρ που, για άλλη μια φορά, μας αποδεικνύει κραυγαλέα ότι δεν χρειάζεται πάντα να είσαι φαντασμαγορικός για να είσαι εντυποσιακός.
Το έργο από κωμικό-ρομαντικό περνάει σχεδόν χωρίς να το καταλάβεις στο κοινωνικό-τραγικό, καθώς θίγονται επίσης θέματα όπως οι εξαθλιωτικές συνθήκες των εργατών, η θέση της γυναίκας στην κοινωνία και το πραξικόπημα του Πινοσέτ, και το τέλος θα σε βάλει σε σκέψεις για πολύ καιρό.
Τα μοναδικά δύο μείον της παράστασης ήταν καθαρά τεχνικής φύσης: Η άτυχη θέση (άκρη-άκρη αριστερά) που βρέθηκα να καθίσω σε ένα κατάμεστο θέατρο, ούτως ώστε να μην φτάνουν πάντα τα λόγια των ηθοποιών στα αυτιά μου. Και οι ελάχιστες στιγμές όπου η μουσική επισκίαζε τα λόγια των ηθοποιών.
Συνολικά όμως, αν με ρώταγε κανείς να περιγράψω την παράσταση με μια λέξη, θα έλεγα «τρυφερή». Ναι. Το έργο διέπεται από μια τρυφερότητα και φρεσκάδα φτιαγμένη με τρεις ανθρώπους επί σκηνής που έχουν κέφι και όρεξη για ποιοτικό θέατρο. Σπέυσατε!

Παίζουν: Μαρία Θρασυβουλίδου, Ηλέκτρα Γιαννατά, Θανάσης Χαλκιάς
Μετάφραση: Λένα Φραγκοπούλου
Διασκευή- Σκηνοθεσία: Θανάσης Χαλκιάς
Σκηνικά-Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
Μουσική: Κώστας Βόμβολος
Επιμέλεια Κίνησης: Μαριέλα Νέστορα
Σχεδιασμός Φωτισμών: Ελίζα Αλεξανδροπούλου
Σχεδιασμός Βίντεο: Ελένη Μητροπούλου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Χρύσα Βακάλη
Φωτογραφίες: Άρης Αντωνίου
Υπεύθυνη Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Ημέρες και ‘Ωρες Παραστάσεων: Σάββατο και Κυριακή 7 μ.μ. εώς 5 Απριλίου 2020
Θέατρο «Αργώ», Ελευσινών 15, Μεταξουργείο
Τηλ. 210 5201684-5