Είδαμε το «Ατσάλι» στο θέατρο Μεταξουργείο.

Το φως ανοίγει και το σωφρονιστικό σύστημα αναδεύεται, κινείται πίσω από τα ίδια του τα κάγκελα. Οχλαγωγία από τις τροφίμους μαζί με το σωφρονιστικό προσωπικό και ήχοι από ατσάλι και σίδερο, πόρτες που ανοίγουν και κλειδώνονται ξανά. Αρμαθιές από κλειδιά και βήματα. Τα βήματα της Τζόσι Κερ που καταφτάνει στη φυλακή για να δει τη εσώκλειστη εδώ και δέκα πέντε χρόνια μητέρα της, καταδικασμένη για τον φόνο του άντρα της, του πατέρα της. «Της μοιάζετε» απαντάει η φύλακας μόλις ξεπερνάει την αρχική της έκπληξη. «Οι κρατούμενες είναι ήρεμες σαν αγελάδες στο λιβάδι. Είναι οι καλύτεροι άνθρωποι οι βαρυποινίτισσες». Η ιδρυματοποίηση, η αποχαύνωση και παθητικότητα που επιφέρει το σωφρονιστικό σύστημα, η στράγγιση της ενέργειας και ζωτικότητας των κρατουμένων αναδεικνύεται άμεσα. Το σκηνικό είναι εντυπωσιακά αναπαραστατικό με κάγκελα τα οποία σε στιγμές του έργου φέρουν μαζί τους οι ηθοποιοί και κυρίως η εκπληκτική Γιασεμή Κηλαηδόνη της οποίας τα κάγκελα θαρρείς γίνονται προέκταση του κορμιού της καθώς συνθλίβεται αλλά και κυριαρχεί σε αυτά. Υποδυόμενη τη Φαίη μέσα στο μικρό κελί της αποτελούμενο μόνο από ένα κρεβάτι, ένα τραπέζι και δυο τρία ρούχα στους τοίχους καταφέρνει να μας μεταφέρει όλο το αποπνικτικό κλίμα της φυλακής. Η ασφυξία του κλειστού χώρου, η έλλειψη καθαρού ζωογόνου αέρα, ήλιου και οξυγόνου είναι διάχυτη στη διάρκεια όλης της παράστασης. «Είσαι κτήμα τους. Ένα κομμάτι ζυμάρι στα χέρια τους μετά από δεκαπέντε χρόνια.»Καίριο ρόλο στη εδραίωση αυτής της συνθήκης παίζει η παρουσία των δυο φυλάκων. Οι παρεμβάσεις τους, η σκληρότητα, η αποστασιοποιηση, η χειραγώγηση αλλά και μια ανθρωπιά που παλεύει να βγει όμως καταβαραθρώνεται υπό το βάρος της φυλακής ολοκληρώνουν εξαίσια τη σύνθεση του τοπίου. «Αυτοί οι τοίχοι καταπίνουν ανθρώπους. Δεν θα καταλάβετε. Μείνετε νομοταγείς για να μην χρειαστεί να καταλάβετε.» Οι σχέσεις καθίστανται πολύπλοκες, πολυδιάστατες και μη γραμμικές σαν ένα τρενάκι του λουνα παρκ που όσο πιο ψηλά ανεβεί τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η πτώση του. Ξέρει πως αγγίζοντας τον ουρανό θα πέσει με ακόμα μεγαλύτερη φόρα στη γη. «Έχεις δει τον ήλιο λοιπόν. Εδώ μέσα δεν βλέπουμε ποτέ τον ήλιο.» Η Φαίη θέλει να μάθει για τη ζωή της κόρη της και οι δυο μαζί προσπαθούν να υπερβούν την αμηχανία και αμφιβολία της πρώτης τους επαφής. Παράλληλα υπάρχει η ένταση πολλών χρόνων που τώρα πια κινδυνεύει να απασφαλιστεί με τη παραμικρή βεβιασμένη κίνηση. «Δεν είναι ζωολογικός κήπος. Να ´ρχεσαι όποτε θές και να μου πετάς ένα κουλουράκι.» Η Τζόσι θέλει να μάθει, να βρει την άκρη του νήματος, την λησμονημένη αρχή της προσωπικής και οικογενειακής ιστορίας της. Έτσι οι αναμνήσεις αρχίζουν να ξετυλίγονται. «Έπλενε ο μπαμπάς τα δόντια του στο νεροχύτη της κουζίνας;» Μια περίεργη σκηνή και εικόνα ανασύρεται από το βάθος της μνήμης για να ξετυλίξει σιγά σιγά όλο του κουβάρι. Το ασυνήθιστο θα οδηγήσει σε μια αρκετά συνηθισμένη κατάσταση στη οποία διαβιούν αρκετοί συνάνθρωποι μας και τα παιδιά τους.Η προσέγγιση του θέματος θα γίνει με αμείωτο σεβασμό και ανθρωπιά από τις ηθοποιούς. Η μάνα θέλει όμως να μάθει για το παρόν της κόρης της, να γευτεί ένα ψήγμα ζωής μέσα από αυτή, να αφεθεί έστω και μέσα από εκείνη στη αναβίωση μιας περασμένης εποχής της ίδιας. Η απελπισμένη αναζήτηση του έξω κόσμου, η ανάγκη επικοινωνίας μαζί του μέσω των επισκεπτών. Η ψηλάφηση, η ανίχνευση των στιγμών που δεν έζησαν μαζί, των όσων δεν μοιράστηκαν καθώς τα ίχνη της μιας είναι άγνωστα και δυσπρόσιτα για την άλλη. «Τώρα έχω μια εικόνα σε μαθαίνω σαν να είσαι καρτ ποστάλ.», «Ζούσα σε ένα σπίτι στη λάσπη. Ποτέ δεν ξέρεις πότε θα βγει η λάσπη και θα σε καταπιεί.» «Για αυτό ήρθα γιατί δεν έχω αναμνήσεις.» «Σαν τους σολομούς που κολυμπάνε ανάποδα στο ρεύμα. Γυρίζουν εκεί απ´ όπου ξεκίνησαν.» Η γλώσσα του κειμένου είναι λυρική με μεταφορές που αγγίζουν και ξαφνιάζουν. Οι δυο γυναίκες συμπληρώνουν το παζλ σε κάθε επίσκεψη πετώντας αναμνήσεις η μια στην άλλη με ένα τόσο όμορφο και αβίαστο τρόπο σαν να παίζουν μπάλα στον αγαπημένο κήπο τους. Καταφέρνουν να βγουν και να βγάλουν και εμάς λίγο από τη φυλακή και να μας μεταφέρουν στην εποχή που η Τζόσι ήταν παιδάκι και η Φαίη.. ελεύθερη; «Όταν υπόσχεται κανείς είναι σίγουρος. Μετά καταλήγουμε να πληγώνουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Το να θυμάσαι είναι επώδυνο και μου ζήτησες να το κάνω και για τις δυο μας» Στο τέλος έρχεται η ρήξη η οποία όμως με έναν ιδιόμορφο τρόπο λειτουργεί συγκολλητικά. «Και όμως δεν πίναμε πολύ.. Όχι περισσότερο από άλλους».

Συγγραφέας: Rona Munro

Μετάφραση: Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλη

Σκηνοθεσία: Νάντια Φώσκολου

Σκηνογραφία: Αλέγια Παπαγεωργίου

Ενδυματολογία: Βασιλική Σύρμα

Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα

Μουσική επιμέλεια: Γιάννης Καραγιάννης

Βοηθός Σκηνοθέτη: Σίμος Στυλιανού

Φωτογραφίες : Κέλλυ Φώσκολου

Ερμηνεύουν: Γιασεμί Κηλαηδόνη, Κατερίνα Παπαδάκη, Ανδρέας Κωνσταντινίδης, Ασπασία Μπατατόλη

Προβολή και επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου-We Will

Διάρκεια: 105’ (χωρίς διάλειμμα)

Πρόγραμμα παραστάσεων κατά τη διάρκεια των γιορτών

-Δεν θα πραγματοποιηθούν παραστάσεις τις Παραμονές Χριστουγέννων (Σάββατο 24/12) και Πρωτοχρονιάς (Σάββατο 31/12).
-Τα Χριστούγεννα (Κυριακή 25/12) και την Πρωτοχρονιά (Κυριακή 1/1/23) η παράσταση ξεκινά στις 20:00.
-Προστίθενται 2 παραστάσεις: Πέμπτη 5/1/23 και Παρασκευή 6/1/23 στις 20:00.

Σάββατο, 21:00 | Κυριακή, 19:00 (Δείτε το εορταστικό πρόγραμμα)

Τοποθεσία:
Θέατρο Μεταξουργείο, Ακαδήμου 14, Αθήνα

Eισιτήρια:
12€ (γενική είσοδος) | 10€ (φοιτητές, άνεργοι, συνταξιούχοι άνω των 65 ετών, πολύτεκνοι)
Προπώληση: 8€ (έως 14/10)

Πληροφορίες / Κρατήσεις:
Τηλ: 210 523 4382 | www.metaxourgeiotheatre.gr