Συνέντευξη του Φώτη Μακρή στο θεατρο.gr με αφορμή την παράσταση «Ο καθένας πεθαίνει μόνος του» στο studio Μαυρομιχάλη.
Συνέντευξη του Φώτη Μακρή στο θεατρο.gr με αφορμή την παράσταση «Ο καθένας πεθαίνει μόνος του» στο studio Μαυρομιχάλη.
Επιμέλεια: Έλλη Διακογιάννη
1) «Ο καθένας πεθαίνει μόνος του». Πως αποφασίσατε να διασκευάσετε σε θεατρικό έργο το συγκεκριμένο μυθιστόρημα;
΄Ήταν η πιο αυθόρμητη και γρήγορη απόφαση που έχω πάρει στην επιλογή ενός έργου. Είχα διαβάσει το μισό βιβλίο, όταν είπα στους στενούς μου συνεργάτες ότι αυτό το μυθιστόρημα θα το κάνουμε θέατρο!
Το θέμα του και ο τρόπος που το χειρίζεται ο Φάλαντα, ήταν ο βασικός λόγος για την επιλογή μου. Με ρεαλισμό και ειλικρίνεια περιγράφει την καθημερινή ζωή των Γερμανών πολιτών και την αντίσταση που πρόβαλαν στον ναζισμό κάποιοι -λίγοι- «συνηθισμένοι» άνθρωποι. Αυτό με τράβηξε πάρα πολύ, καθώς όλοι σχεδόν έχουμε μια στερεοτυπική άποψη ότι όλοι οι Γερμανοί ήταν ναζί. Δεν ήταν φυσικά έτσι.
Παράλληλα, παρουσιάζει ένα «μωσαϊκό» χαρακτήρων που αντιμετωπίζουν με διαφορετικούς τρόπους το φαινόμενο του ναζισμού και καταφέρνει έτσι να δημιουργήσει ένα κόσμο φρίκης, απελπισίας αλλά και ελπίδας.
2) Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίσατε κατά τη σκηνοθεσία του έργου;
Κυρίως το πώς θα αφηγηθείς μια ιστορία 650 σελίδων σε ένα θεατρικό χρόνο δύο ωρών. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία. Και να την αφηγηθείς με τέτοιο τρόπο που να είναι σαφής, κατανοητή και χωρίς να απαιτεί από τον θεατή να γνωρίζει το μυθιστόρημα. Αυτό ήταν το μεγάλο μας στοίχημα. Καθώς επίσης το γεγονός ότι 9 ηθοποιοί παίζουμε 25 ρόλους! Έπρεπε σε κάθε ρόλο, μικρό ή μεγάλο δεν έχει σημασία, να του δώσεις μια οντότητα και έναν λόγω σκηνικής ύπαρξης. Επίσης πρόκληση ήταν και η μορφή του έργου, καθώς πολύ συχνά η δράση διακόπτεται και οι ρόλοι μιλούν για τον εαυτό του σε τρίτο πρόσωπο. Υπάρχει ένα έμπα – έβγα στους ρόλους που απαιτεί μεγάλη ακρίβεια και σαφήνεια.
3) Πως θα περιγράφατε τον χαρακτήρα που υποδύεστε; Ήταν μια ερμηνεία που σας δυσκόλεψε;
Είναι ένας αστυνομικός που θεώρησε ότι μπορεί να εξακολουθήσει να κάνει την δουλειά του, ενώ γύρω του οι ναζί εγκαθιστούσαν ένα όλο και πιο απάνθρωπο καθεστώς. Σιγά σιγά συνειδητοποιεί ότι αυτό είναι αδύνατον. Ή θα γίνει ένα με αυτό το καθεστώς ή το καθεστώς θα τον εξοντώσει. Η συνείδησή του επαναστατεί και οδηγείται σε μια «έξοδο» συγκλονιστική και τελεσίδικη.
Όλες οι ερμηνείες είναι δύσκολες. Ας ξεκινήσουμε από αυτό. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να ξετυλίξω στην σκηνή την πορεία αυτού του ανθρώπου από την πλήρη αδιαφορία για τους ναζί και τον πόλεμο στην πλήρη συνειδητοποίηση της φρίκης και στην αδυναμία του να την διαχειριστεί. Ήταν μια ιδιαίτερα απαιτητική διαδικασία για μένα, αλλά και ιδιαίτερα γοητευτική.
4) Ένας ηθοποιός παίζει πολλούς ρόλους πάνω στη σκηνή. Όταν τα φώτα κλείνουν πόσο εύκολο είναι να αφήσει πίσω του την ένταση και τα όποια συναισθήματα του έργου;
Εύκολο δεν είναι, απαραίτητο όμως είναι. Για την ψυχική σου ισορροπία πρέπει να το πετυχαίνεις. Συνήθως εμείς οι ηθοποιοί εφευρίσκουμε διάφορους τρόπους για να αποφορτιζόμαστε. Και μετά περιμένουμε την επόμενη παράσταση με λαχτάρα για να φορτισθούμε πάλι! Παράνοια! χαχαχαχαχα
5) Υπάρχουν και αλλά λογοτεχνικά έργα τα οποία θα θέλατε να ζωντανέψετε στη θεατρική σκηνή;
Υπάρχει ένας τεράστιος πλούτος στην λογοτεχνία, που μου μου είναι αδύνατον να του αντισταθώ! Το μυθιστόρημα του Φάλαντα είναι το τέταρτο λογοτεχνικό έργο που παρουσιάζω στην σκηνή, και είμαι σίγουρος ότι θα ακολουθήσουν και άλλα. Υπάρχουν ήδη δύο λογοτεχνικά έργα που έχουν πάρει μια θέση στο μυαλό μου και στην ψυχή μου, αλλά επιτρέψτε μου να μην τα αποκαλύψω.
6) Μια ευχή για το θέατρο gr.
Να μείνει προσανατολισμένο στο καλό θέατρο και να ψάχνει κάτω από την επιφάνεια της προχειρότητας, της ευκολίας και του ρηχού εντυπωσιασμού και να βγάζει στο φως μικρά διαμάντια που βρίσκονται στις μικρές ή λιγότερο μικρές σκηνές της χώρας μας και που ασφυκτιούν κάτω από τον άκρατο ιμπεριαλισμό ιδρυμάτων και μεγαλοπαραγωγών.
----
Θ Ε Α Τ Ρ Ι Κ Ο Σ Ο Ρ Γ Α Ν Ι Σ Μ Ο Σ Ν Ε Ο Σ Λ Ο Γ Ο Σ
Studio Μαυρομιχάλη
Μαυρομιχάλη 134, Εξάρχεια – Τηλ. 2106453330
www.studiomavromihali.gr
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ
«Ο καθένας πεθαίνει μόνος του»
Μια παράσταση βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα
του Χανς Φάλαντα
ΓΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2023
Η προπώληση ξεκίνησε:
https://www.viva.gr/tickets/theater/o-kathenas-pethainei-monos-tou/
Ο Θεατρικός Οργανισμός «Νέος Λόγος» και το studio Μαυρομιχάλη μετά από 2 παρατάσεις και συνεχόμενα sold out την περσινή σεζόν, επαναλαμβάνει για δεύτερη χρονιά τις παραστάσεις της θεατρικής διασκευής του μυθιστορήματος του Χανς Φάλαντα, «Ο καθένας πεθαίνει μόνος του».
Το έργο του Φάλαντα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε σκηνοθεσία Φώτη Μακρή.
«Ακόμα και μέσα στο πιο μαύρο σκοτάδι μπορεί να υπάρξει αντίσταση και ελπίδα».
Με ρεαλισμό και ειλικρίνεια στο έργο του ο Φάλαντα περιγράφει την καθημερινή ζωή των Γερμανών πολιτών και την αντίσταση που πρόβαλαν στον ναζισμό κάποιοι -λίγοι- «συνηθισμένοι» άνθρωποι.
Κεντρική ιστορία είναι αυτή των Κβάνγκελ, μια αληθινή ιστορία, την οποία ανακάλυψε ο συγγραφέας σε φακέλους της Γκεστάπο μετά το τέλος του ναζιστικού καθεστώτος.
Ο Ότο Κβάνγκελ είναι ένας εργοδηγός σε εργοστάσιο επίπλων που έχει μετατραπεί σε εργοστάσιο που φτιάχνει φέρετρα. Η Άννα είναι η γυναίκα του. Όταν ο γιος τους σκοτώνεται στον πόλεμο,
αποφασίζουν να αντισταθούν με τον δικό τους τρόπο. Γράφουν κάρτ ποστάλ κατά του Χίτλερ που τις αφήνουν σε κεντρικά σημεία για να αφυπνίσουν τον Γερμανικό λαό.
Με άξονα αυτήν την ιστορία, ο Φάλαντα, δημιουργεί μια τοιχογραφία γεγονότων, προσώπων και εποχής. Μια διεισδυτική αποτύπωση χαρακτήρων, και των κινήτρων, των σκέψεων και της συμπεριφορά τους απέναντι στο καθεστώς.
Ο Φάλαντα δεν γράφει για ήρωες και μεγάλα κατορθώματα. Γράφει για «τους απλούς, καθημερινούς» ανθρώπους. Αυτούς που τα προβλήματα της επιβίωσης, η ανεργία, η ανέχεια, ο αγώνας για τον επιούσιο, δεν τους επιτρέπουν ούτε να ονειρευτούν. Κι όταν κάποιος τους δίνει υποσχέσεις και τους μοιράζει ψίχουλα, εκείνοι γραπώνονται από αυτόν. Και ξεχνάνε ότι η εξουσία δε νοιάζεται, δε χαρίζει. Καταβροχθίζει. Την ενέργειά τους, τις σχέσεις τους, τα όνειρά τους, την ίδια τους την ύπαρξη.
Μπορεί κάποιος να αντιδράσει; Υπάρχει αντιμετώπιση, διαφυγή, ελευθερία; Υπάρχει χώρος ν΄ αγωνιστείς, να απαιτήσεις, να διεκδικήσεις;
«Ο καθένας με τις δυνάμεις του, το βασικότερο να αντιστέκεσαι», λέει ο Φάλαντα.
Και ο τίτλος;
«Ο καθένας πεθαίνει μόνος του», λέει ο Φάλαντα. Και συμπληρώνει: «Όχι, δεν είναι ένα έργο για το θάνατο. Είναι ένα έργο για τη ζωή».
Και το πώς μπορείς να τη ζήσεις, συμπληρώνουμε εμείς.
«Δεν είναι πιασάρικος ο τίτλος» μας είπαν.
Ας τελειώνουμε με τα πιασάρικα.
Χανς Φάλαντα
O Χανς Φάλαντα (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Rudolf Ditzen) γεννήθηκε το 1893 στο Γκράιφσβαλντ και πέθανε το 1947 στο Βερολίνο. Το ψευδώνυμο του Φάλαντα είναι ένας συνδυασμός χαρακτήρων από τα Παραμύθια των Αδερφών Γκριμμ: ο πρωταγωνιστής του παραμυθιού Hans in Luck και ένα άλογο με το όνομα Φάλαντα στο παραμύθι The Goose Girl.
Άσκησε διάφορα επαγγέλματα (τοπογράφος, λογιστής, νυχτοφύλακας, έμπορος δημητριακών και διαφημιστής, μεταφραστής και δημοσιογράφος). Επηρεασμένος αρχικά από τον εξπρεσιονισμό, εμφανίζεται στα γράμματα το 1920 με το μυθιστόρημά του "Ο νεαρός Goedeschal". Ο Φάλαντα προσχωρεί στο καλλιτεχνικό κίνημα "Νέα Αντικειμενικότητα" και ασπάζεται τον κοινωνικό νατουραλισμό με τη συνειδητή χρήση του απλού ύφους. Το 1932 κυκλοφορεί το μυθιστόρημά του «Και τώρα ανθρωπάκο ;», το οποίο περιγράφει την καθημερινή ζωή των προλεταριοποιημένων μικροαστών. Με το βιβλίο αυτό ο Φάλαντα αποκτά παγκόσμια φήμη. Ακολουθούν δώδεκα περίπου μυθιστορήματα. Ξεχωρίζουν τα "Λύκος ανάμεσα σε λύκους" (1932), "Ο σιδερένιος Gustav" (1938), «Εφιάλτης» (1946) και το "Ο καθένας πεθαίνει μόνος του" (1946), εμπνευσμένο από την πραγματική ιστορία του ζεύγους Otto και Elise Hampel, που εκτελέστηκαν από τους Ναζί, κατά τη διάρκεια του πολέμου, εξαιτίας της αντιφασιστικής τους δράσης. Ο Φάλαντα πεθαίνει τον Φεβρουάριο του 1947 από υπερβολική δόση υπνωτικών. Το 1950 κυκλοφορεί το πιο προσωπικό του βιβλίο, "Ο πότης".
Το μυθιστόρημα του Χανς Φάλαντα κυκλοφορεί στα Ελληνικά με τον τίτλο «Μόνος στο Βερολίνο» σε μετάφραση Άντζη Σαλταμπάση, από τις εκδόσεις «Πόλις».
Η παράσταση επιχορηγήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ :
Μετάφραση: Έφη Ρευματά
Διασκευή – Δραματουργική επεξεργασία : Φώτης Μακρής, Στέλλα Κρούσκα, Έφη Ρευματά
Σκηνοθεσία - Φωτισμοί: Φώτης Μακρής
Σκηνικά – Κοστούμια: Μάγδα Καλορίτη
Πρωτότυπη Μουσική σύνθεση : Φοίβος Σαμαρτζής
Μουσική επιμέλεια – Επιμέλεια κίνησης: Στέλλα Κρούσκα
Βοηθοί σκηνοθέτη : Κλεοπάτρα Τολόγκου – Φοίβος Σαμαρτζής
Βίντεο παράστασης - Τρέιλερ : Φοίβος Σαμαρτζής
Φωτογραφίες : Δάφνη Δίγκα
Παίζουν: Κωνσταντίνος Δημητρακάκης, Βασιλίνα Κατερίνη, Στέλλα Κρούσκα, Φώτης Μακρής, Στέλιος Πετράκης, Έφη Ρευματά, Φοίβος Σαμαρτζής, Κλεοπάτρα Τολόγκου, Μενέλαος Χαζαράκης
Ημέρες και ώρες παραστάσεων:
Από 30 Σεπτεμβρίου 2023. Κάθε Σάββατο στις 20.30 και Κυριακή στις 19.00
Τιμές εισιτηρίων:
Κανονικό : 15 ευρώ
Φοιτητικό, κάτω των 25 ετών, άνω των 65 : 12 ευρώ
Άνεργοι, ατέλειες, Α.Μ.Ε.Α. : 10 ευρώ
Η προπώληση ξεκίνησε:
https://www.viva.gr/tickets/theater/o-kathenas-pethainei-monos-tou/
Υπεύθυνος Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων: Αντώνης Κοκολάκης
Εmail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
και Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΝΕΟΣ ΛΟΓΟΣ
Studio Μαυρομιχάλη
Μαυρομιχάλη 134, Τηλ. 2106453330
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
