Στο σοφό και δραστήριο Θέατρο «104» της παλιάς αθηναϊκής αυλής, με το ροζ γεράνι στην πέτρινη βρύση, τα μεταλλικά τραπεζάκια κάτω απ’ τις φυλλωσιές, τα μαυρόασπρα πλακάκια και τους βελούδινους φωτισμούς του καφέ, στο «Μαύρο Κουτί» του, η Δώρα Παρδάλη δίνει φέτος μία μεγάλη μάχη υποκριτικής: αναμετράται μ’ ένα κείμενο ανατρεπτικό, μια ιστορία τρυφερή όσο και απάνθρωπη, με εναλλαγές πλοκής και συναισθήματος ακραίες.

Διαβάζω πως το «Girls and Boys» έκανε την πρεμιέρα του μόλις δύο χρόνια πριν, τον Φεβρουάριο του 2018, στο Βασιλικό Θέατρο του Λονδίνου και πως ο συγγραφέας του, Dennis Kelly, αναγνωρίστηκε άμεσα ως δημιουργός ενός κειμένου καταλυτικού για τη βία και τα ανηλεή παιχνίδια εξουσίας στις σχέσεις ανδρών-γυναικών της εποχής μας.

Και είναι αλήθεια: όλες οι έρευνες, όλες οι μελέτες των τελευταίων ετών μιλούν για κατακόρυφη αύξηση των περιστατικών βίας (κατά των γυναικών), τη συγκλονιστική σε ποσοστά κατάρρευση του θεσμού του γάμου, την εντεινόμενη μοναξιά. Η οικονομική κρίση έφερε αλλαγές στην εισοδηματική ισορροπία των ζευγαριών, με τους άνδρες να αδυνατούν συχνά να παίξουν τον παλαιικό ρόλο του προστάτη-κουβαλητή, που ο κρυφός συντηρητισμός μας τούς επιβάλλει. Η αδυναμία διαχείρισης αυτών των απροσδόκητων αλλαγών γέννησε δεινά και τραγωδίες προσωπικές και οικογενειακές που κανείς δεν θα μπορούσε να προκαταβάλλει…

Ψηλαφίζοντας τον «τύπο των ήλων» της βίας στο σώμα του σύγχρονου κόσμου ο βραβευμένος με Tony Dennis Kelly δημιουργεί έναν μονόλογο που σοκάρει, ένα ταξίδι από το φως του έρωτα και της δημιουργίας στο έρεβος της αποδόμησης, της παρανοϊκής βίας, του αφανισμού. «Υπάρχουν άνδρες εκεί έξω για τους οποίους η επιβεβαίωση του ανδρισμού τους συνεπάγεται την αδυναμία τους να χάσουν ή να λυγίσουν, παρά μόνο να σπάσουν ολοκληρωτικά», καταθέτει ο συγγραφέας σε συνέντευξή του στη «Guardian» δίνοντας ένα κλειδί κατανόησης της συμπεριφοράς του ήρωα, της συναισθηματικής ανωριμότητας και ανασφάλειας που οδηγεί άνδρες και γυναίκες να φέρονται σαν «κορίτσια κι αγόρια», «girls and boys», σαν μικροί Νέρωνες σχέσεων και ζωών…

Ο μονόλογος αποτυπώνει ανάγλυφα -βοηθούσης της μεγάλης εκφραστικότητας, φυσικότητας και σωματικότητας της Δώρας Παρδάλη- τις πολλαπλές όψεις των αντιφατικών, ανολοκλήρωτων και άνισων σχέσεων των δύο φύλων στις μέρες μας, σε μια κοινωνία επίμονα πατριαρχική, αδυσώπητα ανταγωνιστική, καννιβαλιστική του χρόνου, των περιθωρίων και της ανοχής΄μας.

Χωρίς στόμφο, με τον άμεσο και βιωματικό τρόπο του αληθινού θεάτρου ο λόγος καθηλώνει, η πλοκή γεννά στον θεατή μια τεράστια διακύμανση συναισθημάτων, ενώ η Δώρα Παρδάλη αφηγείται με ρυθμό, άριστη κινησιολογία και άνεση μετάβασης από το ανάλαφρα κωμικό στο βασανιστικά τραγικό. Το πρόσωπό της αποτυπώνεται στο μυαλό, ενώ η εξέλιξη της ιστορίας κόβει την ανάσα και σε στοιχειώνει για πάντα. «Αναρωτιέμαι συχνά», λέει η πρωταγωνίστρια, «αν το έργο θα υπήρχε και αν η ιστορία αυτής της γυναίκας θα ήταν η ίδια σε μια κοινωνία που δεν είναι πατριαρχική. Και η απάντησή μου είναι πάντοτε όχι». 

Δέσμιοι των στερεότυπων που γεννούν τη βία, υπηρετούμε αξίες που μας επιτίθενται, κραυγάζει το έργο του Dennis Kelly, διαψεύδοντας την όποια αυταπάτη μας περί ελευθερίας… Τα νούμερα είναι εφιαλτικά και η διαφορετικότητα των φύλων στον τρόπο που διαχειριζόμαστε -που μας διδάσκουν πώς να διαχειριζόμαστε- την εξουσία είναι η αιτία του εφιάλτη.

Η μετάφραση της Άννας-Μαρίας Στεφαδούρου αποδίδει ένα κείμενο ζωντανό, με λόγο σύγχρονο και πηγαίο, ενώ η σκηνοθετική της ματιά υπηρετεί την ένταση μιας νεανικής αφήγησης αλλά και το σοκ της τελικής ανατροπής. Σε σχέση με την απόδοση αυτών των τελικών, συντριπτικών σκηνών θα παρατηρούσα πως η συναισθηματική μετάβαση της πρωταγωνίστριας θα μπορούσε να αποτυπωθεί με σταδιακότερη κλιμάκωση, ώστε να εξυπηρετηθεί καλύτερα η απόλυτη τραγικότητα του τέλους.

Ιδιαίτερα λειτουργικά, αλλά και καλαίσθητα, τα σκηνικά της Ηλέκτρας Σταμπούλου, αποτελεσματικοί οι φωτισμοί του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου.

Για όλα τα παραπάνω, για τη δύναμη εικονοποιίας της Δώρας Παρδάλη, την εσωτερικότητα και το βαθύ δόσιμο του παιξίματός της, για τη σύνδεση με την πραγματικότητα του κόσμου που μας περιέχει και τη σκληρή του αλήθεια, για την τροφή στη σκέψη, αξίζει να βρεθεί κανείς -ως τις 26 του Μάρτη- στην αυλή με τις φυλλωσιές και στις σκιές του «Μαύρου Κουτιού».

Για μια κοινωνική και θεατρική αποκάλυψη.

Στο «104».

Ταυτότητα παράστασης:

Μετάφραση - Σκηνοθεσία: Άννα-Μαρία Στεφαδούρου | Σκηνικά:Ηλέκτρα Σταμπούλου | Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα | Φωτισμοί:Αλέξανδρος Αλεξάνδρου | Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας | Trailer: Έλενα Κώτση | Teaser: Γιώργος Μακρής | Γραφιστική επιμέλεια: xMx- MichelangeloBevilacqua

Ερμηνεία: Δώρα Παρδάλη

Ημέρες & ώρες παραστάσεων:

Τετάρτη & Πέμπτη: 9:15 μμ. | Διάρκεια: 90 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)

Τιμές εισιτηρίων:

Γενική είσοδος: €10 | Μειωμένο: €8

Θέατρο 104 (BlackBox)

Ευμολπιδών 41, Γκάζι, Αθήνα | Τηλέφωνο.: 210-3455020